Definition of Done opstellen: hoe weet je écht wanneer werk klaar is?
Wat is een Definition of Done precies?
De Definition of Done (DoD) is een set criteria die bepaalt wanneer een item (bijvoorbeeld een user story of taak) echt ‘af’ is. Dit gaat veel verder dan “het werkt”: ook kwaliteit, documentatie, testen en eventuele design- of security-checks kunnen erin staan. Zo voorkom je onduidelijkheid en discussie aan het einde van de sprint. In principe moet een DoD voor elk type product of team specifiek zijn en met regelmaat worden geëvalueerd.
Goede voorbeelden van Definition of Done
- Softwareontwikkeling: Alle unit tests geslaagd, functionele testen doorlopen, code gereviewd door minimaal één collega, geen kritieke bugs open, release notes bijgewerkt.
- Marketingcampagne: Content gecheckt op spelling en tone-of-voice, juridische review uitgevoerd, landingspagina live, meetbare KPI’s ingesteld.
- Fysiek product: Prototype voldoet aan alle veiligheidsnormen, basistest door eindgebruikers afgerond, handleiding of instructies aanwezig, feedback verwerkt.
Veelvoorkomende problemen met onduidelijke DoD
- Half-af werk: Items lijken klaar, maar missen documentatie, testdekking of feedback van stakeholders.
- Onverwachte vertraging: Aan het eind van de sprint ontdek je dat er nog extra werk moet gebeuren.
- Gebrek aan overeenstemming: Als het team geen gedeelde DoD heeft, ontstaat er discussie of iets echt done is.
Hoe creëer je een duidelijke DoD met je team?
- Brainstorm: Laat elk teamlid opschrijven wat hij of zij cruciaal vindt om werk ‘af’ te noemen (test, review, acceptatiecriteria, etc.).
- Groepeer en prioriteer: Kijk welke punten dubbel zijn of in elkaars verlengde liggen, en bepaal wat echt minimaal nodig is.
- Houd het concreet: “De code moet netjes zijn” is vaag. “Peer review door minstens één collega, geen kritische warnings in de pipeline” is duidelijk.
- Bewaak en evalueer: Check elke sprint of de Definition of Done nog up-to-date is, en pas aan waar nodig.
Hoe zorg je ervoor dat het team de DoD écht gebruikt?
- Maak het visueel: Hang de DoD op een zichtbare plek (of zet hem in je digitale scrumboard).
- Integreer in je proces: Bespreek de DoD bij elke user story refinement en houd hem erbij in de review.
- Betrek iedereen: Ook de Product Owner moet weten wat de DoD inhoudt, zodat er geen verrassingen zijn.
- Test in de praktijk: Laat elk teamlid checken of het item aan de DoD voldoet voordat het in ‘Done’ komt.
Conclusie
Een heldere Definition of Done helpt je team om met vertrouwen te zeggen: “Dit item is écht klaar.” Door samen criteria te bepalen, conflicten of misverstanden te voorkomen en regelmatig te evalueren, wordt de DoD een krachtig instrument. Niet alleen weet je dan zeker dat je Increment aan de juiste kwaliteitsnormen voldoet, je voorkomt ook vervelende verrassingen aan het eind van de sprint.