Lean is meer dan alleen een methode; het is een manier van denken en werken. Oorspronkelijk ontwikkeld door Toyota in de jaren 50, is Lean inmiddels een onmisbare aanpak geworden voor organisaties die verspilling willen verminderen en maximale waarde willen leveren aan hun klanten. Maar hoe pas je Lean toe in jouw werkomgeving? In deze pagina duiken we diep in de principes, technieken en toepassingen van Lean.
Lean draait om het continu verbeteren van processen, waarbij je focust op het elimineren van verspilling (waste) en het optimaliseren van waardecreatie. Dit gebeurt door middel van vijf kernprincipes:
Wat vindt de klant écht waardevol? Lean begint bij het identificeren van wat waarde toevoegt en wat overbodig is. Dit helpt om processen scherper in te richten.
Voorbeeld: Een softwarebedrijf dat zich richt op snelle feature-delivery ontdekt dat klanten vooral behoefte hebben aan stabiliteit en minder bugs. De focus verschuift naar kwaliteit in plaats van snelheid.
Dit betekent het in kaart brengen van het volledige proces, van begin tot eind. Zo kun je zien waar verspilling zit en waar verbeteringen mogelijk zijn.
Voorbeeld: In een productiebedrijf blijkt dat 30% van de tijd wordt besteed aan het wachten op onderdelen. Door betere afstemming met leveranciers wordt deze verspilling verminderd.
Zodra de waardestroom helder is, draait het om het creëren van een soepele flow zonder blokkades of vertragingen.
Voorbeeld: In softwareontwikkeling betekent dit kortere releasecycli en continue integratie om snel waarde te leveren.
In plaats van te produceren op basis van voorspellingen, werk je op basis van daadwerkelijke klantvraag. Dit voorkomt overproductie en onnodig werk.
Voorbeeld: Een webshop die pas producten aanvult wanneer de voorraad onder een bepaald niveau komt, in plaats van grote voorraden aan te houden.
Lean stopt nooit. Het draait om een cultuur waarin iedereen continu kleine verbeteringen doorvoert.
Voorbeeld: Teams die na elk project een korte evaluatie doen en meteen verbeteringen doorvoeren in hun werkwijze.
Verspilling is alles wat geen directe waarde toevoegt voor de klant. Lean benoemt acht soorten verspilling:
Vraag jezelf af: Welke van deze verspillingen herken jij in jouw werkomgeving?
Lean kent verschillende technieken en tools om processen te verbeteren. Enkele bekende zijn:
Lean wordt toegepast in verschillende sectoren, van productie tot IT en dienstverlening. Enkele praktijkvoorbeelden:
In de industrie – Toyota’s productiesysteem is hét voorbeeld van Lean in de praktijk.
In softwareontwikkeling – Agile en Lean gaan hand in hand; snelle iteraties en feedbackloops verminderen verspilling.
In de zorg – Lean helpt ziekenhuizen wachttijden te verkorten en patiëntenzorg efficiënter te maken.
Wil jij Lean toepassen? Begin klein: breng je processen in kaart, kijk waar verspilling zit en start met verbeteringen.