SAFe (Scaled Agile Framework): Structuur en Wendbaarheid Combineren
Het Scaled Agile Framework (SAFe) is een veelgebruikt framework voor het opschalen van Agile binnen grote organisaties. Het helpt meerdere teams gestructureerd samen te werken aan complexe producten, terwijl Agile waarden en principes behouden blijven.
SAFe is populair bij organisaties die heldere rollen, processen en strategieën nodig hebben om Agile op grote schaal te laten werken. Het combineert de flexibiliteit van Agile met de voorspelbaarheid en coördinatie die grotere bedrijven vaak vereisen.
Waarom SAFe?
- Schakelt Agile van teamniveau naar organisatieniveau zonder chaotisch te worden.
- Biedt duidelijke rollen en verantwoordelijkheden, zodat teams en management effectief kunnen samenwerken.
- Maakt strategische alignment mogelijk tussen verschillende teams en afdelingen.
- Helpt bedrijven Agile governance en compliance te integreren, wat vooral nuttig is in gereguleerde sectoren.
SAFe is minder geschikt voor kleine organisaties of bedrijven die volledige autonomie per team willen behouden.
Hoe werkt SAFe?
SAFe is opgebouwd uit verschillende niveaus, afhankelijk van de schaal van de organisatie:
1. Essential SAFe (Basisniveau)
Het fundament van SAFe, gericht op samenwerking tussen teams binnen een Agile Release Train (ART).
- Agile Release Train (ART): Een groep van 5-12 Agile teams die samenwerken aan één product of waardegebied.
- Program Increment (PI) Planning: Een gezamenlijke planning per 8-12 weken waarin teams hun werk afstemmen.
- Release Train Engineer (RTE): Coördineert de samenwerking tussen teams en helpt belemmeringen te verwijderen.
2. Large Solution SAFe
Voor organisaties die werken met meerdere ART’s en complexe afhankelijkheden.
- Solution Trains coördineren meerdere Agile Release Trains.
- Focus op grote, geïntegreerde systemen zoals in de auto-industrie of softwareplatformen.
3. Portfolio SAFe
Op strategisch niveau helpt SAFe organisaties om Agile te verbinden met bedrijfsstrategie.
- Lean Portfolio Management (LPM) zorgt ervoor dat investeringen en initiatieven aansluiten bij strategische doelen.
- Epics en Value Streams worden gebruikt om grote initiatieven te managen.
4. Full SAFe
De meest uitgebreide versie, die alle niveaus van een grote organisatie integreert.
- Geschikt voor bedrijven met meerdere producten en wereldwijde teams.
- Biedt governance en strategische afstemming over de hele organisatie.
Welke rollen en processen voegt SAFe toe?
SAFe introduceert verschillende nieuwe rollen en processen om Agile op grotere schaal te coördineren:
- Release Train Engineer (RTE) – Coördineert meerdere teams binnen een ART en verwijdert obstakels.
- Product Management – Prioriteert en beheert de gezamenlijke backlog voor de ART.
- System Architect – Zorgt voor technische richtlijnen en architectuurkeuzes.
- Business Owners – Borgen de strategische afstemming tussen Agile teams en de organisatie.
Belangrijke processen binnen SAFe
- PI Planning – Gezamenlijke planningssessie waarin teams hun werk afstemmen voor de komende 8-12 weken.
- Inspect & Adapt (I&A) – Evaluatiemoment om te leren en processen te verbeteren.
- Continuous Delivery Pipeline – Ondersteunt DevOps en continue integratie.
Wanneer is SAFe geschikt?
SAFe werkt goed als:
- De organisatie groot en complex is, met meerdere teams die aan één product of platform werken.
- Strategische afstemming tussen teams en management nodig is.
- Er behoefte is aan Agile governance, budgettering en compliance.
SAFe is minder geschikt als:
- Kleine teams volledig autonoom willen werken zonder centrale coördinatie.
- Er weinig afhankelijkheden zijn tussen teams.
- De organisatie een minimalistisch opschalingsmodel zoekt. In dat geval zijn LeSS of Nexus betere opties.
Veelgemaakte fouten bij SAFe
- Te veel focus op processen, te weinig op Agile mindset
SAFe biedt structuur, maar als teams alleen de processen volgen zonder Agile principes te omarmen, werkt het niet effectief. - PI Planning wordt een rigide planningsoefening
SAFe moet flexibel blijven en ruimte laten voor aanpassingen, anders wordt het een traditionele watervalplanning. - De Release Train Engineer (RTE) fungeert als manager
De RTE is een facilitator, geen command-and-control manager. - Teveel hiërarchie en besluitvormingslagen
SAFe moet teams ondersteunen, niet vertragen door te veel goedkeuringsprocessen.