LeSS (Large-Scale Scrum): Schaal Scrum zonder complexiteit

Als één Scrum-team succesvol draait, kan de organisatie in de verleiding komen om te ‘kopiëren en plakken’ en ineens meerdere teams te laten werken. Maar hoe houd je het simpel en waarborg je de principes van zelforganisatie en snelle feedback? LeSS (Large-Scale Scrum) is een raamwerk dat beoogt grootschalige Agile-trajecten te ondersteunen zonder de essentie van Scrum te verliezen. Bij Spark Academy merken we dat LeSS een frisse, vereenvoudigende kijk biedt op opschalen.

‍

Wat is LeSS?

LeSS (Large-Scale Scrum) is een aanpak om met meerdere Scrum-teams samen te werken aan één product, waarbij je de kernelementen van Scrum behoudt. Het framework stelt je in staat om op een hoger niveau te coördineren en te synchroniseren, zonder vervallen in uitgebreide rollen, regels en ceremonies. In plaats daarvan houdt LeSS het graag zo dicht mogelijk bij ‘gewoon’ Scrum:

• Eén Product Owner: LeSS gelooft in één duidelijke verantwoordelijke voor het product, ook al zijn er meerdere teams.
• Één Product Backlog: Alle items voor alle teams komen in één Backlog, zodat je maximale transparantie hebt.
• Nauwe samenwerking tussen teams: Feedback loops en synchronisatie tussen teams staan centraal, bijvoorbeeld in gedeelde Reviews of Retrospectives.

‍

Kernprincipes van LeSS

1. Less is More: In plaats van allerlei extra lagen en rollen, is de basis: blijf dichtbij Scrum en minimaliseer complexiteit.
2. Transparantie: Met één Product Backlog en gedeelde definities van ‘Done’ en Ready, voorkom je dat teams elk hun eigen richtlijnen hebben.
3. Klantenfocus: LeSS benadrukt dat elk team direct contact moet hebben met klanten en gebruikers, om de feedbackloop kort te houden.
4. Continue verbetering: Net als in Scrum ga je in kleine stappen vooruit, maar dan over meerdere teams heen.

‍

Verschillen met andere Scaling Frameworks

LeSS wijkt af van bijvoorbeeld SAFe (Scaled Agile Framework) door bewust minder rollen, ceremonies en artefacts toe te voegen. Waar SAFe een uitgebreide beschrijving geeft van hoe je Agile enterprise-breed kunt inrichten, houdt LeSS het bescheiden en gelooft het meer in principes en continu leren. Deze ‘less is more’-benadering maakt LeSS aantrekkelijk voor organisaties die flexibel willen blijven en niet te veel overhead willen.

‍

Rol van de Scrum Master in LeSS

In LeSS is de Scrum Master niet alleen gericht op (eigen) teams, maar kan deze meerdere teams coachen. Het kan gaan om:

• Faciliteren van cross-team afstemming: Bijvoorbeeld door te helpen bij het houden van gedeelde Retrospectives, of het bewaken van dependencies tussen teams.
• Coachen van het grotere geheel: De Scrum Master kan management en stakeholders begeleiden in de Agile-transitie, zodat ze beter begrijpen hoe ze teams kunnen steunen.
• Bewaken van de principes: Door te wijzen op overbodige processen of rollen, helpt de Scrum Master de organisatie ‘lean’ te houden.

‍

Valkuilen bij LeSS

• Gebrek aan discipline: Zonder duidelijke extra rollen kan het voorkomen dat niemand een initiatief neemt om integratie of samenwerking te bevorderen.
• Te weinig alignment: Als teams nauwelijks samenkomen, kunnen ze alsnog in silo’s werken. Regelmatige afstemming en transparantie zijn een must.
• Gewoontegetrouw opschalen: Als de organisatie gewend is aan hiërarchie, kan het spannend zijn om echt bij de basisprincipes van Scrum te blijven.

‍

LeSS (Large-Scale Scrum) biedt een manier om Scrum op te schalen met behoud van eenvoud en wendbaarheid. Door één Product Owner, één Backlog en zoveel mogelijk gedeelde events en definities te hanteren, houdt LeSS de lijntjes kort en de samenwerking open. Voor organisaties die wel willen opschalen maar niet vast willen zitten in complexe structuren, is LeSS een verademing: je blijft dicht bij de kern van wat Scrum zo krachtig maakt.

‍